Trong dân gian ta từ
lâu đã biết sử dụng lá vối hay nụ vối với cách chế biến đơn giản tạo thành loại
trà nấu hay hãm lấy nước uống thường ngày. Đặc biệt nó lại giàu dược tính nên
được dùng làm thuốc chữa trị nhiều bệnh chứng hiệu quả.
Nụ Vối : được
sử dụng có hai loại, một loại lá nhỏ hơn bàn tay, màu vàng xanh gọi là vối kê
hay vối nếp; còn loại lá to hơn bàn tay, hình thoi, màu xanh thẫm gọi là vối tẻ.
Hoa thành chùm tới hàng trăm nụ đan cài vào nhau và nở vào xuân, quả vối chín
có màu đỏ thẫm giống quả bồ quân, ăn hơi chát và vị hơi đắng.
 |
| Trà nụ vối uống thay trà |
Gần đây người ta còn phát hiện trong nụ vối chứa một hàm lượng
polyphenol cao (tương đương 128mg catechin/gam trọng lượng khô) và hoạt chất ức
chế men alpha-glucosidase nên có thể hỗ trợ phòng và điều trị chứng tiểu đường.
Các kết quả được tiến hành trong phòng thí nghiệm cũng cho thấy nụ vối có khả
năng triệt tiêu các gốc tự do, chống ô xy hóa mạnh. Khả năng chống ô xy hóa
(antioxydants) của nụ vối đã làm giảm sự hình thành đục thủy tinh thể, bảo vệ sự
tổn thương tế bào bê-ta tuyến tụy, phục hồi các men chống ô xy hóa trong cơ thể.
Theo các kết quả nghiên cứu trên động vật, các nhà khoa học
của Viện dinh dưỡng quốc
gia và Đại học phụ nữ Nhật Bản đã rút ra kết luận: Nụ vối có khả năng hạn chế
tăng đường huyết sau ăn và hỗ trợ ổn định đường huyết, hỗ trợ giảm lipid máu,
phòng ngừa biến chứng của đái tháo đường khi điều trị lâu dài mà được sử dụng
nước nụ vối uống thường xuyên.
Theo Đông y lá vối có tác dụng kiện tỳ, giúp ăn ngon, tiêu hóa tốt. Chất đắng có
trong vối sẽ kích thích tiết nhiều dịch tiêu hóa; mặt khác chất tanin lại bảo vệ
niêm mạc ruột, còn chất tinh dầu có tính kháng khuẩn cao nhưng không làm tổn hại
đến những loại vi khuẩn có ích cư trú tại ống tiêu hóa.
 |
| Trà lá vối |
Kinh nghiệm dân gian cho biết lá vối tươi có công hiệu trị bệnh
cao hơn hẳn lá vối đã ủ. Do vậy lá vối nấu nước uống có khả năng trợ giúp chữa
trị các bệnh chứng hoặc các tổn thương như bỏng, viêm gan, vàng da, viêm da lở
ngứa. Đông y còn dùng vỏ cây vối làm thuốc gọi là hậu phác; được sử dụng để trị
đau bụng, đầy trướng ăn không tiêu, nôn mửa...
Song nước vối còn là loại có công hiệu giải khát trong những
ngày hè nóng nực, làm mát và lợi tiểu nên còn có công năng đào thải các độc chất
trong cơ thể qua đường niệu. Các nghiên cứu còn cho thấy nếu chỉ uống nước lọc
hoặc nước trắng thì sau 30 - 40 phút là cơ thể đào thải hết; nhưng nếu uống nước
lá vối hoặc nụ vối thì cũng trong thời gian ấy cơ thể chỉ thải loại 1/5 lượng
nước đã uống, phần còn lại sẽ được đào thải từ từ sau đó.
Dưới đây là vài phương thuốc trị liệu có dùng vối.
Trị đau bụng đi
ngoài: Lá vối 3 cái, vỏ ổi rộp 8g, núm quả chuối tiêu 10g. Cùng thái
nhỏ phơi khô sắc với 400ml nước, còn 100ml chia 2 lần uống trong ngày, dùng liền
2 - 3 ngày.
Trị đầy bụng, không
tiêu: Vỏ thân cây vối 6 - 12g, sắc kỹ lấy nước đặc uống 2 lần trong ngày hoặc
nụ vối 10 - 15g, sắc lấy nước đặc uống 3 lần trong ngày.
Chữa lở ngứa, chốc đầu: Lấy
lá vối lượng vừa đủ nấu kỹ lấy nước để tắm, rửa nơi lở ngứa và gội đầu chữa chốc
lở.
Giúp giảm mỡ máu và hỗ
trợ trị bệnh tiểu đường: Nụ vối 15 - 20g, hãm lấy nước uống thay trà
trong ngày hay nấu thành nước đặc chia 3 lần uống trong ngày. Cần uống thường
xuyên mới hiệu nghiệm.
Theo VietQ.vn
